The Passion of the Christ

Het begint met een bijbeltekst, volgens mij Jesaja hoofdstuk 53 vers 5: Maar Hij is om onze overtredingen verwond, om onze ongerechtigheden is Hij verbrijzeld; de straf, die ons de vrede brengt, was op Hem, en door Zijn striemen is ons genezing geworden. Jezus is voor ons op aarde gekomen. Hij heeft voor ons geleden. Hij is voor ons gestorven. Zijn dood heeft, voor wie het wil aannemen, het eeuwige leven met God gekocht.

Het verhaal volgt verder redelijk trouw de lijn zoals die in de bijbel in de vier evangeliën te vinden is. Eerst is er de tuin van Gethsemane waar Jezus aan het bidden is. Hij wordt daar gevangen genomen. Vandaar wordt hij naar de Joodse geestelijk leiders gebracht. Sommigen van hen maken bezwaar tegen het proces dat daar gevoerd wordt. Het gaat er namelijk niet echt eerlijk aan toe. Ze besluiten dat Jezus gedood moet worden. Dat mogen ze zelf niet doen. Er volgt een reis naar de Romeinen: eerst stadhouder Pilatus. Die stuurt hem door naar koning Herodes, die hem snel weer terugstuurt. Beiden krijgen niet het idee dat Jezus iets verkeerds heeft gedaan.

Maar de joodse leiders willen hem nog steeds uit de weg ruimen. Ze hitsen het volk op om de kruisiging van Jezus te eisen. Pilatus ziet dat niet zitten en hoopt de woede van het volk en de leiders af te kopen door Jezus te laten geselen. Dat wordt door de Romeinse soldaten grondig aangepakt. En door regisseur Mel Gibson grondig in beeld gebracht. Als je niet tegen bloed kan, is dit een van de scenes om de andere kant op te kijken. Het was gebruikelijk om 39 slagen toe te brengen. De soldaten leven zich echter uit en pakken er nog wel wat ergere apparaten bij dan stokken.

Er wordt wel beweerd dat de film anti-joods is. Het mooie daaraan is dat het de film aardig wat krediet geeft in het islamitische Midden-Oosten. Maar ik vind dat nogal meevallen. Het blijft daar dicht bij de bijbel: vooral de joodse geestelijk leiders willen Jezus dood hebben en zij slepen het volk daarin mee. Daar tegenover staan de Romeinen. Daar is eerder het idee dat de leiders (Pilatus, maar ook wat officieren) de kruisiging en een al te erge geseling willen voorkomen. Maar juist het voetvolk vermaakt zich met de marteling en doet nog eens even extra zijn best. En ook op weg naar de plaats van de kruisiging wordt Jezus vrijwel de hele tijd afgeranseld. De film is dus eerder anti-Romeins. En dat terwijl het grootste deel van de acteurs Italiaanse namen hebben en de film in de buurt van Rome is opgenomen.

Intussen komt Maria, de moeder van Jezus, behoorlijk vaak in beeld. Vaker in ieder geval dan uit de bijbel is op te maken. Daardoor komt er soms een katholiek sausje over de film heen. Dat is ook niet raar, want Mel Gibson is overtuigd katholiek. Als je thuis bent in die wereld, zal je nog wel meer dingen herkennen. Maar uiteindelijk blijft de kern van het bijbelverhaal ruimschoots overeind en wordt niet overvleugeld door andere zaken die er bijgehaald worden. Jezus blijft centraal staan.

Af en toe zijn er ook flashbacks. Je krijgt bijvoorbeeld een terugblik op wat er de week daarvoor gebeurde. Je ziet Jezus op een ezeltje Jeruzalem binnenkomen, toegejuicht door dezelfde menigte die hem nu uitjauwt. Diverse scenes tijdens het laatste avondmaal komen naar voren. En als Jezus bijna boven op de Schedelberg staat waar hij gekruisigd wordt, zie je hem tijdens de bergrede de mensen toespreken. De rust in de terugblikken contrasteert sterk met de wanorde en herrie tijdens zijn laatste uren.

Jezus wordt bepaald niet zachtzinnig aan het kruis genageld. Het bloed stroomt weer. In ieder geval is het extra pijnigen dan voorbij wat de soldaten betreft. Maar aan een kruis hangen is natuurlijk bepaald niet prettig. En de smalende opmerkingen uit het publiek komen er dan nog bij: "Je zou toch de tempel afbreken en in drie dagen weer opbouwen? Als je dat kan, dan kan je toch zeker ook wel van dat kruis afkomen?" Het wordt onheilspellend donker en de meesten gaan weg. Ze hebben het wel gezien en voelen zich niet meer op hun gemak. Vooral de familie en wat soldaten blijven over. Dan sterf Jezus.

Er volgt een fikse aardbeving. Tot ontzetting van de joodse leiders scheurt het gordijn dat voor het heiligste deel van de tempel hing. Jezus wordt van het kruis afgehaald en in een spelonk gelegd.

Dan is het twee dagen later. Je hoort vogels fluiten. Door een spel van licht en schaduw is te zien dat de grote steen voor het graf wordt weggehaald. De doeken waarin het lichaam van Jezus was gewikkeld, zakken in elkaar: hij ligt er niet meer in. Jezus staat op. Geen bloed is meer op zijn gezicht. Wel nog lidtekens waar de spijkers door zijn handen gingen. Het is hem echt en hij leeft.